Omgevingswet
Op 1 januari 2024 treden de Omgevingswet en de Wet Kwaliteitsborging (Wkb) in werking. Dit kan invloed hebben op een aanvraag voor een omgevingsvergunning. Tot 31 december 2023 kunt u nog op basis van de Wabo een omgevingsvergunning aanvragen. Vanaf 1 januari 2024 kan dit niet meer. Dan kunt u een aanvraag omgevingsvergunning alleen nog indienen vanuit de Omgevingswet.
De Omgevingswet brengt alle regels voor ruimtelijke ontwikkeling onder één wet. Het gaat dan om regels voor bouwen, wonen, natuur, milieu, auto- en spoorwegen en water. Wat gaat er precies veranderen? Wat betekent de Omgevingswet voor u als inwoner of ondernemer van Berkelland? Hoe bereiden we ons als gemeente voor op de nieuwe wet? Op deze pagina leest u er meer over.
Op dit moment zijn er tientallen wetten en honderden regelingen voor ruimte, wonen, infrastructuur, milieu, natuur en water. Elke wet of regeling heeft eigen eisen. Dit maakt de wetgeving ingewikkeld en onoverzichtelijk.
Met de Omgevingswet bundelt de overheid al deze wetten en regelingen: 26 wetten inclusief 400 regelingen worden 1 wet. De Omgevingswet geldt voor de rijksoverheid en elke provincie, waterschap en gemeente in Nederland.
U krijgt te maken met de Omgevingswet als u iets wil veranderen in uw leefomgeving. U wilt bijvoorbeeld een garage bouwen, een dakkapel plaatsen of een gezamenlijke speelplek in de buurt maken. Ook als ondernemer krijgt u te maken met de Omgevingswet. Bijvoorbeeld als u een kantoor, bedrijf of winkel wilt beginnen of uitbreiden.
Er komt een nieuw digitaal loket, waar u uw aanvraag kunt doen. Op dit loket kunt u ook zien welke regels er gelden op uw locatie.
In de Omgevingswet is een belangrijke rol weggelegd voor participatie: de samenwerking tussen inwoners onderling en de gemeente. Het idee erachter is dat inwoners meer betrokken raken bij hun eigen omgeving. Dus maakt u plannen die invloed hebben op de omgeving? Dan betrekt u zelf de belanghebbenden erbij. Bouwt u een grote schuur, dan raden we u aan om eerst te overleggen met uw buren. En ontwikkelt u een kantoorcomplex, dan betrekt u de omliggende wijk.
Door de omgeving te betrekken kunt u rekening houden met elkaar, werkt u aan begrip voor elkaars standpunten waardoor plannen beter worden.
Totdat het Omgevingsloket klaar is, kunt u voor een nieuw plan terecht op de pagina Omgevingsvergunning (ver)bouwen of renoveren.
Vanaf 1 januari 2024 geldt de Omgevingswet. Vanaf de inwerkingtreding van de Omgevingswet kunnen initiatiefnemers geen vergunningaanvragen en meldingen meer indienen via Omgevingsloket online (OLO) en de Activiteitenbesluit Internet Module (AIM). Dit kan dan met het nieuwe Omgevingsloket, onderdeel van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO).
Meer informatie
Vanaf 1 januari 2024 gaat naast de Omgevingswet ook de nieuwe wet Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in. De Wkb betreft eerst alleen nieuwbouw.
Bouwtoezicht verschuift van gemeente naar het bedrijfsleven
Wanneer u nu bouwt is het mogelijk dat iemand van de gemeente langskomt om uw bouw te controleren (in lijn met het Bouwbesluit). Met de wet Kwaliteitsborging verschuift deze technische bouwtoets voor bepaalde bouwwerken naar de privésector. Dit betekent dat het bouwtoezicht uitgevoerd moet worden door een onafhankelijke kwaliteitsborger.
Wat verandert er?
Vanaf 1 januari hoeft een initiatiefnemer bij bouwen onder kwaliteitsborging voor de bouwtechnische toets geen vergunning meer aan te vragen maar moet wel een Bouwmelding doen.
Voor bijvoorbeeld een woonhuis, fietsbrug of eenvoudig bedrijfspand voldoet een bouwmelding bij de gemeente. Wel moet u bij deze bouwwerken een kwaliteitsborger inschakelen, die meekijkt of het gebouw aan de technische regels voldoet.
Let op!
Met de Omgevingswet wordt het bouwen van een bouwwerk gescheiden in een technisch en ruimtelijk deel. Dat levert 2 activiteiten op: de technische bouwactiviteit en de omgevingsplanactiviteit bouwwerken. Wellicht heeft u geen vergunning nodig voor bouwtechnische gedeelte. Maar dan kunt u nog wel een vergunning nodig hebben voor het ruimtelijk gedeelte (omgevingsvergunning omgevingsplanactiviteit).
Niet meteen voor alle bouwwerken
De nieuwe wet wordt niet meteen voor alle bouwwerken ingevoerd, maar gaat als eerste gelden voor de nieuwbouw van bouwwerken die vallen onder gevolgklasse 1. Bouwwerken vallen in deze klasse als persoonlijke gevolgen beperkt zijn, wanneer niet aan de bouwtechnische voorschriften wordt voldaan. Onder deze (laagste) gevolgklasse vallen de eenvoudigere bouwwerken, zoals eengezinswoningen en kleinere bedrijfspanden. Bekijk het stappenplan voor gevolgklasse 1.
U wilt gaan bouwen
Vóór u gaat bouwen moet u daarom nagaan of uw bouwwerk onder de Wkb valt. Dat kan in het Omgevingsloket. Als uw bouwwerk onder de Wkb valt, moet u een kwaliteitsborger – een onafhankelijke controleur – inschakelen. Uw aannemer of architect kan u hierbij helpen. De kwaliteitsborger kijkt mee van het plan tot de oplevering en controleert alle technische regels en kwaliteitseisen.
Hoe werkt het?
Vallen uw bouwwerkzaamheden onder de Wkb dan moet uiterlijk 4 weken voor de start van de bouwactiviteiten een bouwmelding worden gedaan bij de gemeente. En vergeet de gereedmelding niet. Deze moet u uiterlijk 2 weken voor ingebruikname doen. Anders mag u het bouwwerk niet in gebruik nemen.
Financiële consequenties
Door het wegvallen van de technische bouwvergunning zullen de leges lager zijn. Aan de andere zult u echter kosten maken voor de inzet van kwaliteitsborger. Deze zijn namelijk voor uw rekening.
Meer informatie
Elke gemeente moet één omgevingsvisie voor haar grondgebied vaststellen: een nieuw beleidsinstrument onder de Omgevingswet dat richting geeft aan de toekomst van de gemeente. Het geeft de strategische doelen voor onze ‘fysieke leefomgeving’ weer. Dit is geen optelsom van bestaand beleid, maar een samenhangende visie over alle terreinen van de ruimtelijke leefomgeving.
Onder aansturing van de Raadswerkgroep Omgevingswet is er sinds 2019 gewerkt aan het opstellen van deze Ontwerp Omgevingsvisie. Hierbij is een uitgebreid participatietraject gelopen. De Ontwerp Omgevingsvisie is in september 2023 vastgesteld door de gemeenteraad.
Richting de toekomst willen we de sociale identiteit van Berkelland met het naoberschap, het waardevolle landschap en de landbouwsector bewaren. We bieden ruimte aan duurzame ontwikkelingen die bijdragen aan de drie verhaallijnen die in de Ontwerp Omgevingsvisie worden beschreven. De eerste verhaallijn is gericht op de kernen en het platteland en de vitaliteit daarvan. De tweede verhaallijn is gericht op het landschap en de derde op economie en landbouw.
Bij de beoordeling van nieuwe initiatieven aan de omgevingsvisie gaat het vooral om de vraag of een ontwikkeling logisch en consistent in een verhaallijn past en/of daarop aansluit.
We werken straks niet meer met bestemmingsplannen, maar op basis van de opgestelde omgevingsvisie komt er één omgevingsplan. In het omgevingsplan staat welke bestemming bepaalde gebieden hebben. Weten wat een omgevingsplan inhoudt? Bekijk deze animatie met uitleg over het omgevingsplan.
1. De Omgevingswet gaat over de fysieke leefomgeving. Wat betekent dat?
Met de Omgevingswet wil de overheid dat we de ‘fysieke leefomgeving’ beter en eenvoudiger inrichten. De volgende onderdelen vallen in elk geval onder de fysieke leefomgeving:
- bouwwerken en infrastructuur
- water(systemen), bodem en lucht
- landschappen, natuur en cultureel erfgoed
- sociale en gezondheidsaspecten, zoals rolstoeltoegankelijkheid en groene schoolpleinen
De Omgevingswet gaat dus niet alleen om de inrichting van de fysieke leefomgeving. Sociale en maatschappelijke belangen zijn daarin ook belangrijk.
2. Waarom wordt de Omgevingswet ingevoerd?
De Omgevingswet moet ervoor zorgen dat de fysieke leefomgeving beter en eenvoudiger ingericht kan worden. De Omgevingswet heeft verschillende doelen.
Maatschappelijke doelen:
- Een veilige en gezonde fysieke leefomgeving
- Een goede omgevingskwaliteit
- De fysieke leefomgeving op een goede manier beheren, gebruiken en ontwikkelen
Verbeterdoelen:
- Het gebruiksgemak van het omgevingsrecht vergroten
- Een integrale benadering
- Een actieve aanpak stimuleren
- Processen (zoals vergunningaanvragen) versnellen en verbeteren
3. Wat verandert er voor u?
Het wordt makkelijker om een plan in te dienen bij de gemeente. U hoeft straks nog maar één vergunning aan te vragen, bij één digitaal loket (DSO). Complexe vergunningaanvragen handelen we straks af in 8 weken. Bij uitzondering kan de termijn nog verlengd worden naar 26 weken.
Tegelijk kijken we als gemeente niet alleen naar specifiek beleid. Bij elk plan kijken we of het project een bijdrage levert aan Berkelland. Heeft uw plan bijvoorbeeld een positieve invloed op klimaat, veiligheid of gezondheid?
Zo komen ideeën sneller van de grond, bijvoorbeeld voor uw eigen woning, bepaalde bouwwerken, infrastructuur, water, bodem, lucht, landschappen en cultureel erfgoed.
Wel is het zo dat we u als initiatiefnemer vaker vragen om zelf op zoek te gaan naar draagvlak voor uw idee. Zo is het belangrijk dat bijvoorbeeld buren en anderen in de omgeving het eens zijn met uw plan.