Samenvatting ontwerp Volkshuisvestingsprogramma 2026-2035

Het Volkshuisvestingsprogramma 2026–2035 van gemeente Berkelland is een uitwerking van het
woonbeleid zoals vastgelegd in de Omgevingsvisie. Het programma speelt in op urgente
woningvraagstukken zoals beschikbaarheid, betaalbaarheid en kwaliteit van de bestaande
woningen. Maar ook verduurzaming, wonen voor aandachtsgroepen en leefbaarheid.

De kern van het Volkshuisvestingsprogramma 2026-2035

• Woningbouwopgave: tussen 2025 en 2035 moeten er 1.320 woningen worden toegevoegd in Berkelland. We werken met overprogrammering.
• Woningmix: minimaal 30% sociale huur, 36% betaalbare koop/middeldure huur, en 34% duurdere segmenten.
• Bestaande woningen kunnen vaak aangepast worden of zorggeschikt gemaakt worden.
• Verduurzaming: het programma sluit aan op het Warmte-/Koudeprogramma en andere klimaatadaptieve beleidslijnen. Netbewust bouwen is de koers.
• Woonzorgzones: er wordt gewerkt aan geclusterde woonvormen en zones waar wonen en zorg samenkomen
• Doelgroepen: er is speciale aandacht voor huisvesting van jongeren, ouderen, mensen met een zorgvraag en huishoudens met een lager inkomen. Inzet op woningen voor jongeren en ouderen leidt tot doorstroming.
• Leefbaarheid en binding: er wordt gestuurd op sociale cohesie in kernen en het buitengebied.
• Belangrijke aandachtspunten voor het bereiken van de opgave zijn netcongestie, stikstof en capaciteit.
• Participatie: inwoners, dorpsraden, zorgpartijen en woningcorporaties zijn actief betrokken via gesprekken, bijeenkomsten en enquêtes.

De woningvoorraad in Berkelland bestaat vooral uit ruime eengezinswoningen, terwijl de vraag
naar kleinere woningen voor één- en tweepersoonshuishoudens en senioren juist toeneemt. Er is
krapte op de woningmarkt, vooral in het aanbod voor deze doelgroepen. De gemeente stemt de
woningbouwopgave regionaal af, met een ruime plancapaciteit en spreiding over de kernen naar
rato van huishoudens. De voorkeur voor realisering van woningen gaat uit naar transformatie en
inbreiding, pas daarna uitbreiding aan de rand van kernen.

Berkelland is goed op weg met de woningbouwdoelen: veel projecten zitten al in de planvoorraad.
Bij onvoldoende initiatief vanuit de markt zal de gemeente actief grondbeleid inzetten.
De gemeente streeft naar een gevarieerd en betaalbaar aanbod, met extra aandacht voor starters
en ouderen. In de meeste grote kernen beslaat de sociale huur 30% van de bestaande
woningvoorraad. Prestatieafspraken met de woningcorporatie(s) borgt het aantal sociale
huurwoningen. De betaalbaarheid staat onder druk door stijgende woningprijzen. Het gemiddelde
inkomen maakt kopen lastig, waardoor sociale huur belangrijk blijft.

Gemeente Berkelland wil met een aantal maatregelen betaalbaarheid structureel borgen in de
woningbouwplanning. Nieuwbouwprojecten moeten voldoen aan de afspraken in de Woondeal.
Sociale koop tot € 260.000 (prijspeil 2025) wordt gestimuleerd. De Achterhoekse
betaalbaarheidsgrens voor koopwoningen ligt op € 370.000 (prijspeil 2025). Door ook ruimte te
geven aan duurdere woningen wordt doorstroming gestimuleerd.

De bestaande woningvoorraad is veelal verouderd. Vooral woningen van vóór 1980 zijn kampen
met hoge onderhoudskosten, slechte isolatie en asbestrisico’s. De gemeente zet in op
asbestsanering en verduurzaming.

Voor aandachtsgroepen zoals bijvoorbeeld ouderen, statushouders en arbeidsmigranten is
passende huisvesting nodig, vaak met begeleiding en/of zorg. Wettelijke voorrang geldt voor
urgente groepen, waarvoor een regionale huisvestingsverordening komt. De gemeente werkt aan
spreiding, integratie en ondersteuning, met alternatieve woonvormen en toezicht. Voor ouderen
worden levensloopgeschikte woningen en woonzorgzones ontwikkeld. Regionale samenwerking is
essentieel om deze groepen goed te huisvesten.

Inwoners van Berkelland voelen een sterke sociale verbondenheid. Die willen we versterken. Het
aantal voorzieningen en de bereikbaarheid laten te wensen over. De juiste huisvesting van
doelgroepen is essentieel voor de leefbaarheid in de gemeente. We willen een vitale
woonomgeving met een goede balans in de demografische mix.

Voor het behalen van de volkshuisvestelijke opgave hebben een aantal randvoorwaarden grote
invloed: netcongestie, stikstofregelgeving en beperkte ambtelijke- en bouwcapaciteit. We hanteren
het Ruimtelijk Perspectief Achterhoek (RPA) bij het realiseren van onze actuele ruimtelijke
opgaven, nu en in de toekomst.