Jaarverslag welzijnsraad 2024
Uitgebrachte adviezen
In 2024 zijn 4 adviezen uitgebracht:
- Papierinzameling.
- Premantelzorgwoningen.
- Bestuurlijke situatie.
- Inkoopstrategie.
Toegelichte onderwerpen
De gemeente (ambtelijk en bestuurlijk) licht de Welzijnsraad regelmatig in over actuele en toekomstige onderwerpen, zowel door ontwikkelingen binnen het sociaal domein als op verzoek van de Welzijnsraad. Dit geeft beeldvormende, informerende en oordeelsvormende gesprekken, waarbij de Welzijnsraad om een mening of feedback wordt gevraagd. In 2024 zijn de volgende onderwerpen besproken. Per onderwerp is de reactie van de Welzijnsraad weergegeven. Achtergrondinformatie staat in de notulen.
- Armoede
- Bestaanszekerheid: De Welzijnsraad is positief over de integrale aanpak die dit jaar in gang is gezet en over de betrokkenheid van de Welzijnsraad, met Ankie van Randeraat als vertegenwoordiger in de klankbordgroep. We vroegen aandacht voor de doelgroep tussen 18 en 27 jaar; overzichtelijke toegang tot financiële regelingen; eenvoud in informatie en minder loketten (liefst één loket); mensen die zichzelf niet melden; preventie (ook vanuit kostenbesparing); en toetsing van het beleid (via dashboard en klankbordgroep). Signalen over de samenwerking tussen ‘An ’t wark’ en de gemeente worden besproken in de klankbordgroep ‘Bestaanszekerheid’.
- Dak- en thuislozen: Een gesprek naar aanleiding van het landelijke actieplan en de ambitie om in 2030 geen dak- en thuislozen meer te hebben, riep een aantal vragen op die later worden beantwoord. We gaven aan dat dakloosheid vaak samenhangt met een complex aan problemen, die vaak eerst opgelost moeten worden en dat preventie daarom belangrijk is. De Welzijnsraad heeft haar verbazing uitgesproken over de hoge kosten.
- Zorg
- Ontwikkelingen en hervormingsagenda jeugd: Er wordt volop ingezet op preventie. Ouders en het gezin hebben een belangrijke rol en moeten toegerust worden. Voldoende menskracht en financiële middelen zijn een groot risico in het behalen van de doelen.
- Inclusie
- Dit onderwerp is niet specifiek ter sprake geweest maar de Welzijnsraad was wel voortdurend bij verschillende onderwerpen alert op inclusie.
- Veiligheid en openbare orde
- Bezoek aan ‘Veilig buitengebied’, waarbij het met name over ‘dumpingen’ en alles wat daarbij hoort ging.
- Wonen
- Omgevingswet: De Welzijnsraad heeft kennis genomen van de ontwikkelingen na 2024 en ziet dat de grootste uitdaging voor de gemeente is om in de modus van ‘ja, mits’ te komen en de kansen van deze wet te benutten om gezondheid en welzijn te bevorderen. En dat het belangrijk is om de medewerkers in het Sociale domein goed toe te rusten.
- Wonen
- Flexwoningen: Aandacht voor het gesprek met de buurt vooraf en de weerstand in de samenleving is belangrijk.
- Spreidingswet: De gemeente kan voldoen aan de taakstelling voor 2024 en is door krappe personele bezetting nog niet bezig met noodopvang. Dat zou volgens de Welzijnsraad wel nodig zijn.
- Pré-mantelszorgbeleid en mantelzorgwoningen: De Welzijnsraad is positief over de beleidsvoorbereiding en dat de gemeente dit initiatief heeft genomen en stemt in met de insteek om zo min mogelijk vooraf te reguleren (doel heiligt de middelen).
- Wonen voor jongeren met een beperking: De Welzijnsraad pleit ervoor dat de gemeente zelf ook inzicht heeft op welke mogelijkheden er in de regio zijn, ook al gaat het om een kleine groep jongeren.
- Wet versterking regie volkshuisvesting (nieuwe wet): De gemeente krijgt meer regie, onder andere doordat de urgentieverordening verplicht wordt. Positief is dat er een eerlijkere verdeling van aandachtsgroepen over de regio komt.
- Geestelijke gezondheid
- Niet specifiek ter sprake geweest.
- WMO
- Inkoop: De Welzijnsraad is positief over het kritische onderzoek dat is gedaan. In maart is een aantal aanbevelingen gedaan en in oktober is een advies gegeven over de inkoopstrategie. Het programma van eisen is niet ter advisering voorgelegd en derhalve kon daarover geen advies worden gegeven.
- Verordening en beleidsregels: Verordening Sociaal domein en beleidsregels (januari 2024). De Welzijnsraad zou graag een gemakkelijker leesbare en doorklikbare indexen zien. Daarnaast is de suggestie om de uitgangspunten van positieve gezondheid toe te voegen. Over de verordening en beleidsregels voor 2025: De Welzijnsraad is in 2024 in twee etappes bijgepraat. De eerste was in oktober, waarin aangegeven is dat de regels herschreven worden aan de hand van vijf stappen van de Centrale Raad van Beroep en in gemakkelijker taal worden weergegeven. Daar is de Welzijnsraad positief over. In december is de verordening 2025 voorgelegd. De leesbaarheid is ten positieve verbeterd. De Welzijnsraad heeft vooraf vragen en suggesties opgesteld en enkele punten waarover de Welzijnsraad zelf nog een mening moet vormen (discussiepunten). Ook zijn andere, niet behandelde punten ter sprake gebracht. Omdat de collegebehandeling uitgesteld kon worden, is er tijd om een goed advies op te stellen in januari 2025. De beleidsregels 2025 volgen daarna.
- GALA/IZA
- De Welzijnsraad is over het algemeen positief over GALA/IZA en de beleidsrichtingen die gegeven worden, ook al is een groot deel van het beleid niet nieuw. De verschuiving van zorg naar welzijn en de verbinding met gezondheid is een goede zaak. Door de grote regulering in de zorg zien we dat zorgaanbieders nog onvoldoende buiten de eigen kaders kijken. Zorg-leveranciers moeten meer doen in zorgadvies. De Welzijnsraad is kritisch op de regionale aanpak en vindt de lokale aanpak belangrijk. Belangrijk is een aanpak dicht bij de doelgroepen (niet alleen beleidsmatig en op afstand) en het vergroten van kennis bij ouders. Toegankelijkheid van ouderen uit kleine kernen tot voorzieningen blijft een aandachtspunt.
De Welzijnsraad denkt dat er in de samenleving onvoldoende bewustwording is van de beweging van zorg naar gezondheid.
- De Welzijnsraad is over het algemeen positief over GALA/IZA en de beleidsrichtingen die gegeven worden, ook al is een groot deel van het beleid niet nieuw. De verschuiving van zorg naar welzijn en de verbinding met gezondheid is een goede zaak. Door de grote regulering in de zorg zien we dat zorgaanbieders nog onvoldoende buiten de eigen kaders kijken. Zorg-leveranciers moeten meer doen in zorgadvies. De Welzijnsraad is kritisch op de regionale aanpak en vindt de lokale aanpak belangrijk. Belangrijk is een aanpak dicht bij de doelgroepen (niet alleen beleidsmatig en op afstand) en het vergroten van kennis bij ouders. Toegankelijkheid van ouderen uit kleine kernen tot voorzieningen blijft een aandachtspunt.
- Passend onderwijs
- Niet specifiek ter sprake geweest.
Overige besproken onderwerpen en vragen
De Welzijnsraad besprak naast de toegelichte onderwerpen:
- Bezuinigingen vanaf 2026 (ravijn jaar): Artificial Intelligence (AI) kan tot kostenbesparing leiden.
- In oktober sprak de Welzijnsraad met wethouder Betsy Wormgoor. We spraken over de bestuurlijke situatie, huishoudelijke hulp bij ouderen, wat het ravijnjaar 2026 voor de gemeente betekent en een aantal losse punten (bibliotheek Borculo, inhuur van personeel bij Voormekaarteams, het aantal soevereinen in Berkelland en wachttijden als jongeren een uitkering aanvragen verkorten door een voorschot te geven).
- Digitale transformatie kan veel betekenen voor het welzijn van de inwoners van Berkelland en de uitvoering van gemeentelijke taken. Er is een notitie geschreven met als doel inzicht te krijgen in de beleidsontwikkeling bij de gemeente. Een eerste reactie van de gemeente is dat men vooral naar eigen ICT kijkt.
- In december spraken we met de Jongerenraad. De jongerenraad informeerde over de prioriteiten die zij stellen en wat hen bezighoudt. We constateren dat ‘de jeugd’ niet is vertegenwoordigd in de Welzijnsraad en nodigden hen uit om te overwegen lid te worden van de Welzijnsraad.
Bijeenkomsten
De leden van de Welzijnsraad bezochten de volgende instanties en bijeenkomsten:
- Dorpscoöperatie Rekken.
- Nieuwe Staring College in Borculo.
- Diverse gesprekken met dorpsbewoners over wonen en welzijn in meerdere dorpsgesprekken.
- Cliëntenraad Fijnder over onder andere werkomstandigheden in het leerbedrijf, schuldhulpverlening, meedoen-app, aansluiting OV op werk- en schooltijden.
- Beeldvormende politieke avond over afval.
- Inloopavond autisme.
- Klankbordgroep Bestaanszekerheid.
- Bijeenkomst ‘horen, zien en praten’ over laaggeletterdheid.
- Bijeenkomst over inkoop met de sociale raden van de regio Achterhoek.
- Bijeenkomst met vertegenwoordigers uit het buitengebied over veiligheid (‘Veilig buitengebied’).
- Vitaliteitsdag, waarbij verschillende organisaties betrokken waren
Organisatie
Samenstelling: Nadat Joelle Lammertink per 1 februari 2024 de Welzijnsraad verliet omdat ze in dienst trad bij de gemeente Berkelland, is per 1 mei 2024 Auke van der Jagt benoemd. Bianca Wessels trad per 1 september 2024 af om zitting te nemen in een bestuurlijke commissie. De Welzijnsraad besloot om de invulling van die vacature mee te nemen in de sollicitatieprocedure in het voorjaar van 2025. Tijdens de inspiratiebijeenkomst is verder gesproken over het functioneren van de Welzijnsraad naar aanleiding van de inspiratiesessie van 2023. We zoomden in op de taakopvatting van de Welzijnsraad, de wijze waarop de Welzijnsraad haar informatie vergaart, hoe diep eigen analyses moeten gaan, welke kaders we hanteren en toekomstige ontwikkelingen.
We zien dat beleidstukken vaker vroegtijdig voorgelegd worden aan de Welzijnsraad en dat werkt erg plezierig. Daarom werken we aan een heldere jaarplanning, zodat we niet verrast worden door omvangrijke documenten en beleidsstukken. Voor een goede advisering blijft het door de ambtenaren tijdig aanleveren van omvangrijke stukken en beleidsonderwerpen.
De verdeling van aandachtsvelden over de leden is herbezien en in een nieuw schema vastgesteld.
Leden welzijnsraad
Ada Hartman (voorzitter), Ankie van Randeraat, Auke van der Jagt, Hans Voortman, Joop Seebus, Marcel Blanken, Wilbert Oltvoort (secretaris), Anita Delsing (ambtelijk ondersteuner)
- Secretaris: B.W. Oltvoort: 06 53 91 04 66, wilbert.oltvoort@gemeenteberkelland.nl
- Contactpersoon gemeente: A. Delsing: 06 86 81 90 24, A.Delsing@gemeenteberkelland.nl