(Bouw)mogelijkheden in het buitengebied

Wat kan er allemaal in het buitengebied?

Ons platteland is prachtig, en is voor inwoners en ondernemers een fijne plek om te wonen en werken. We zijn één van de grootste plattelandsgemeenten van Nederland en willen het Berkellandse buitengebied aantrekkelijk en veilig houden. We komen daarbij de nodige uitdagingen tegen, zoals de vele asbestdaken en de grote hoeveelheid vrijkomende agrarische gebouwen.

Ook zien we de behoefte bij inwoners om bijvoorbeeld een nieuwe woning op het erf te realiseren. We proberen wensen van inwoners en maatschappelijke uitdagingen met elkaar te combineren en inwoners daarin te ondersteunen. We hebben daarvoor verschillende subsidies en (ontwikkelings)regelingen. We lichten ze hierna toe.

Wethouder Arjen van Gijssel: “Het is geweldig om te zien dat de sloopvouchers, die we dit voorjaar hebben ingevoerd, nu al hun vruchten afwerpen! Inmiddels zijn er al 7 vouchers toegekend en er liggen nog meerdere aanvragen op tafel. Inwoners tonen volop interesse en vragen geregeld naar de lijst met vouchers. Het verbinden van vraag en aanbod in sloopmeters werkt! Ook voor de premantelzorgwoning is er al volop belangstelling.”

Bijgebouwen bij woningen

• Uitbreiden oppervlakte bijgebouwen
  Bij een woning in het buitengebied mag vaak tot 150 m² aan bijgebouwen gerealiseerd worden. Heeft u behoefte aan een grotere oppervlakte? Het is mogelijk om de oppervlakte bijgebouwen te vergroten tot maximaal 300 m² per woning. Onder welke voorwaarden dit mogelijk is, hebben we beschreven in de ‘bovenplanse sloopbonusregeling’. Ongeveer 80 erfeigenaren hebben de afgelopen jaren met deze regeling hun oppervlakte aan bijgebouwen al uitgebreid.

• Subsidies voor de sloop van bijgebouwen
  Heeft u gebouwen die geen functie meer hebben en die u wilt slopen? We hebben twee subsidieregelingen waarmee u een tegemoetkoming in de sloopkosten kunt krijgen.
• Subsidieregeling ‘Groen voor Rood’
  Als u in het buitengebied een gebouw (max. 500 m²) wil slopen èn op of rondom het sloopperceel natuur en/of landschapselementen wil aanleggen, dan is de subsidie ‘groen voor rood’ mogelijk interessant. Met deze subsidie willen we de sloop van overtollige gebouwen in combinatie met de aanleg van natuur en landschapselementen stimuleren.
  • Tot € 25,- per m² te slopen gebouw
  • Tot € 2,- per m² aan te leggen natuur of landschap
  • Te combineren met de asbestsubsidie
  • Aanvragen via het Energieloket Achterhoek (en vanaf 1 november via de website van de gemeente)
• Subsidieregeling ‘Sloop overtollige bebouwing’
  Deze subsidieregeling is ook voor de sloop van gebouwen, maar hier is de aanleg van natuur en/of landschapselementen niet nodig.
  • Minimale oppervlakte 150 m²
  • Tot € 10,- per te slopen m²
  • Te combineren met de asbestsubsidie
  • Aanvragen via het Energieloket Achterhoek (en vanaf 1 november via de website van de gemeente)
    De subsidie is 17 keer aangevraagd sinds 2019.

Wonen in het buitengebied

De gemeente Berkelland heeft verschillende mogelijkheden voor het toevoegen van een woning in het buitengebied. De mogelijkheden zijn gekoppeld aan het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit, zoals de sloop van vrijkomende agrarische bebouwing.

Woningsplitsing

Woningen in het buitengebied zijn vaak groot. Door het bestaande woongebouw te splitsen, is het mogelijk om er met twee gezinnen/huishoudens te wonen. We komen daarmee tegemoet aan de wens en bieden daarmee de mogelijkheid om bij elkaar op het erf te wonen. Door samen op een erf te wonen, kan men voor elkaar zorgen en het werk op het erf en aan de woning verdelen. Met deze regeling hebben 20 woningeigenaren een extra woning toegevoegd op hun erf.

Rood voor Rood

Rood voor Rood maakt het mogelijk om één of twee vrijstaande woningen op het erf toe te voegen. Een van de voorwaarden is de sloop van 1.000 m² aan vrijkomende (agrarische) bebouwing (waarvan minimaal 600 m² op uw eigen erf moet staan). U moet daarvoor een plan maken, met onder andere aandacht voor de (landschappelijke) inrichting van het erf, het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit en het verwijderen van eventuele asbestdaken.

Er is volop beweging binnen het Rood voor Rood-programma: inmiddels zijn bijna 30 plannen in behandeling genomen. Daarvan zijn er al 6 volledig afgerond en succesvol vergund. Daarnaast zijn er 8 plannen waarvoor een positief voorlopig standpunt is ingenomen, wat een belangrijke stap richting realisatie betekent.

Premantelzorgwoning

Een premantelzorgwoning is een tijdelijke woning om voor te sorteren op een toekomstige mantelzorgsituatie. Het doel van de premantelzorgwoning is dat er onderling zorg wordt verleend. De premantelzorgwoning mag gerealiseerd worden in een bestaand bijgebouw of in een deel van de hoofdwoning. Ook mag er soms een nieuw gebouw voor toegevoegd worden op het erf. Vanaf een leeftijd van 67 jaar is een premantelzorgwoning mogelijk, of er moet sprake zijn van een voortschrijdende progressieve ziekte. Inmiddels zijn er 4 officiële verzoeken ingediend en 6 conceptverzoeken.

Tweede bedrijfswoning bij agrarische bedrijven

Bij grote agrarische bedrijven is het in sommige situaties mogelijk om een tweede bedrijfswoning op het erf te bouwen. De voorwaarden waaronder een tweede agrarische bedrijfswoning mogelijk is, zijn beschreven in het bestemmingsplan voor het buitengebied. Vanaf 2011 zijn er 7 2e bedrijfswoningen bijgekomen.

Sloopvouchers

Bij een aantal ontwikkelmogelijkheden is de sloop van vrijkomende (agrarische) bebouwing één van de voorwaarden. De vraag en het aanbod van deze sloopmeters komen vaak moeilijk bij elkaar. Om dit makkelijker te maken werken we sinds kort met sloopvouchers. Naast dat de vouchers vraag en aanbod makkelijker bij elkaar brengen, kunt u als u een sloopvoucher heeft gekregen, het gebouw slopen zonder dat de ‘rechten’ op de vierkante meters verloren gaan.

Een verleende voucher is 10 jaar geldig en de waarde wordt uitgedrukt in vierkante meters. U kunt een voucher (gedeeltelijk of in één keer) inzetten in een ontwikkelingsregeling waarvoor sloopcompensatie nodig is.

In grote lijnen werkt het zo:
• Als u een bijgebouw wilt slopen, kunt u bij de gemeente een sloopvoucher aanvragen.
• We beoordelen of we u een sloopvoucher verlenen en voor hoeveel vierkante meter we een voucher verlenen.
• Na verlening van een voucher zetten we deze op een opvraagbare lijst.
• Een geïnteresseerde in sloopmeters kan de lijst opvragen en contact opnemen met de eigenaar van de voucher.
• Beide partijen proberen overeenstemming te bereiken over de prijs en voorwaarden voor de verkoop van de voucher.

Inmiddels zijn er al 7 sloopvouchers verleend, waarvan er 5 op de opvraagbare lijst zijn opgenomen.

Asbestdak verwijderen

Heeft u een asbestdak dat in direct contact staat met weer en wind? Dan kan de gemeente u op verschillende manier ondersteunen bij de verwijdering hiervan.

• Gratis pakket met beschermingsmiddelen bij asbestdaken tot 35 m² voor particulieren die zelf hun asbestdak gaan verwijderen. Af te halen op het gemeentehuis als u het ‘akkoord op de sloopmelding’ laat zien.
• Gratis storten van asbestdaken tot 35 m²
  Voor kleine asbestdaken die u zelf mag verwijderen. Particulieren mogen per adres eenmalig gratis storten (max. 35 m² en tot 500 kg) bij één van de twee afvaldepots in Berkelland. Sinds 2021 hebben ongeveer 140 eigenaren het gratis pakket opgehaald en hun asbest gratis gestort.

• Tot € 10.000 subsidie voor het verwijderen van grote asbestdaken
• Voor asbestdaken die door een bedrijf verwijderd worden. Per m² asbestdak kunt u tussen de € 2,25 en € 4,50 subsidie krijgen. Dit is afhankelijk van de totale oppervlakte van het dak. Meer dan 100 eigenaren hebben al gebruik gemaakt van deze subsidieregeling.

• Lening voor de asbestverwijdering
  Via de gemeente kunt u tegen een lage rente (op dit moment 1,6%) een lening afsluiten. Voorwaarde is dat u een (kleine) duurzaamheidsmaatregel in huis neemt. Ruim 40 particulieren hebben hier gebruik van gemaakt. Ook voor bedrijven is er de mogelijkheid om een lening af te sluiten. 11 bedrijven hebben hier tot nu toe gebruik van gemaakt.
  Een stappenplan dat u kan helpen bij de aanpak van de asbestverwijdering vindt u op
  onze website.

Functieverandering van gebouwen

Gebouwen op een erf die geen (agrarische) functie meer hebben, bieden soms kansen voor een nieuwe functie. Voor het gebruik van dit soort gebouwen als woning geldt het Rood voor Rood-beleid, maar er zijn ook mogelijkheden om ze te gebruiken voor lichte bedrijfsfuncties. Het kan daarbij gaan om nevenfuncties naast een agrarische hoofdfunctie, maar ook om een nieuw hoofdfunctie op het erf. Daarbij kan worden gedacht aan het inzetten van bestaande gebouwen voor zorg, recreatie, opslag of andere niet-agrarische bedrijfsactiviteiten. Dit is vaak mogelijk in combinatie met de sloop van andere gebouwen op het erf.

Verduurzamen (woon)gebouwen

Heeft u plannen om uw woning te verduurzamen? Als gemeente kunnen we u hier op verschillende manieren bij ondersteunen. Alle mogelijkheden zijn beschreven op de website van het Energieloket Achterhoek. Hier kunt u ook terecht voor advies en informatie over alle zaken waar u bij het verduurzamen van uw woning tegenaan loopt. Kijk op www.energieloketachterhoek.nl onder ‘Berkelland’ voor meer informatie.

Contactpersoon buitengebied

Speciaal voor het buitengebied hebben wij Astrid van der Weg als contactpersoon. Voor algemene vragen over wonen en werken in het buitengebied kunt u contact opnemen met Astrid van der Weg via astrid.vanderweg@gemeenteberkelland.nl of telefonisch op 06-86802897.

Kijk voor uitgebreide informatie over alle regelingen op de pagina Wonen en bijgebouwen. Bij elke regeling staat ook met wie u contact op kunt nemen.